Tổng quan về viêm thanh quản: Nguyên nhân, cách điều trị mới nhất

Viêm thanh quản là bệnh đường hô hấp phổ biến ở cả người lớn và trẻ nhỏ, gây ra nhiều khó chịu như đau rát họng, khản tiếng, ho đờm, ảnh hưởng sức khỏe của người bệnh. Viêm thanh quản nguyên nhân do đâu và điều trị dứt điểm được nó hay không? Bạn hãy cùng Chilidol tìm hiểu trong bài viết này.

Viêm thanh quản là gì? Có mấy loại?

Viêm thanh quản là tình trạng viêm ở vị trí thanh quản, nguyên nhân do dây thanh quản hoạt động quá mức, bị tác động bởi các tác nhân gây dị ứng hoặc nhiễm trùng. 

Về cấu tạo, thanh quản nằm ở phần trước của cổ họng, ở ngay bên dưới đường hầu họng. Thanh quản bao gồm các sụn gắn với nhau và xung quanh là các dây chằng. Khi dây thanh quản bị sưng do nhiễm trùng hoặc do hoạt động quá mức, âm thanh phát ra sẽ bị nghẹt dẫn tới khản tiếng.
Viêm thanh quản được chia làm hai loại:

• Viêm thanh quản cấp tính: Thường tình trạng viêm ở mức độ nhẹ và kéo dài từ 3 đến 7 ngày và sẽ khỏi sau 2 - 3 tuần.

• Viêm thanh quản mãn tính: Tình trạng viêm nhiễm trên 3 tuần. Khi trở thành viêm mãn tính, bạn sẽ phải chấp nhận sống chung với nó nhưng sẽ có nhiều cách để bệnh được kiểm soát.

Viêm thanh quản cấp tính thường cải thiện sau khi điều trị nguyên nhân gây bệnh. Đối với viêm thanh quản mãn tính, hầu hết người bệnh sẽ gặp phải với tần suất vài năm một lần nếu được điều trị tốt.

Xem thêm: Tổng quan về khản tiếng: Nguyên nhân, cách điều trị nhanh nhất

Triệu chứng viêm thanh quản

Triệu chứng của viêm thanh quản ở người lớn và trẻ em thường khá giống nhau, bao gồm:

• Khản tiếng, mất tiếng
• Đau họng, khô rát cổ họng
• Sốt nhẹ
• Ho khan
• Cảm giác ngứa họng, vướng víu ở cổ họng
• Hắng giọng thường xuyên
• Vì các triệu chứng này tương tự như triệu chứng của các bệnh cảm lạnh, cảm cúm thông thường nên có thể khiến bạn khó phân biệt và dễ bỏ qua nguy cơ mắc viêm thanh quản. 

Nguyên nhân gây viêm thanh quản

Tùy thuộc vào tình trạng của bạn là cấp hay mãn tính mà nguyên nhân gây bệnh có thể khác nhau. 

Với viêm thanh quản cấp tính

Nguyên nhân gồm có:

• La hét hoặc lạm dụng giọng nói trong thời gian ngắn gây ra căng dây thanh quản, dẫn tới viêm cấp tính.
• Nhiễm virus: Các virus cúm, coronavirus, adenovirus…  
• Nhiễm vi khuẩn: Các vi khuẩn thường gặp nhất là S.pneumoniae, H.influenzae và M.catarrhalis. Các bệnh sốt ban như sởi, thủy đậu, ho gà cũng liên quan tới viêm thanh quản cấp tính.

Đối với viêm thanh quản do nhiễm trùng, người bệnh có thể nhiễm các loại vi sinh vật kể trên. Những tác nhân này thường gặp trong viêm thanh quản cấp tính ở trẻ em.
Đối với viêm thanh quản cấp không phải nhiễm trùng, nguyên nhân do chấn thương, la hét, lạm dụng giọng nói, hen suyễn, ô nhiễm môi trường, hút thuốc, rối loạn chức năng đường hô hấp. 

Với viêm thanh quản mãn tính

Viêm thanh quản mãn tính thường do tiếp xúc với các chất kích thích trong thời gian dài, nguyên nhân gây ra bao gồm:

• Chất kích thích: Bệnh nhân hít phải khói bụi, hóa chất, chất gây dị ứng
• Trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Tổn thương thanh quản do acid trào ngược từ dạ dày lên vùng cổ họng
• Viêm xoang mãn tính
• Uống rượu quá mức
• Hút thuốc lá
• Lạm dụng giọng nói trong thời gian dài 

Ngoài ra, nguyên nhân nhiễm trùng do vi khuẩn, nấm, nhiễm ký sinh trùng cũng có thể gây viêm thanh quản mãn tính nhưng ít phổ biến hơn các nguyên nhân trên.

Đối tượng dễ bị viêm thanh quản

Viêm thanh quản có thể ảnh hưởng sức khỏe của tất cả mọi người, không phân biệt tuổi tác, giới tính. Một số đối tượng có nguy cơ mắc bệnh hơn gồm:

• Những người thường xuyên sử dụng giọng nói: Người làm các công việc như giáo viên, dẫn chương trình, ca sĩ, nhân viên bán hàng, tiktoker, người livestream… Họ phải nói liên tục trong nhiều giờ và nhiều ngày, lâu dần sẽ làm dây thanh quản trở nên yếu hơn và dễ mắc viêm thanh quản hơn.
• Người hút thuốc lá hoặc ở trong môi trường có khói thuốc lá thường xuyên.
• Người uống nhiều rượu
• Mắc bệnh liên quan đến nhiễm trùng đường hô hấp như viêm phế quản, viêm xoang. 
• Những người bị suy giảm miễn dịch hoặc đang sử dụng steroid dạng hít có nguy cơ bị viêm do nấm.

Chẩn đoán

• Kiểm tra họng: Bác sĩ sẽ soi họng và lấy một ít chất nhầy ở cổ họng bạn đi xét nghiệm xem dịch cấy có chứa vi khuẩn hay không.
• Nội soi thanh quản: Bác sĩ sẽ quan sát rõ hơn khu vực dây thanh quản có dấu hiệu tổn thương không.
• Thực hiện sinh thiết: Nếu bạn có một cục u ở vị trí dây thanh âm, bác sĩ có thể chỉ định bạn đi làm sinh thiết để phân tích sâu hơn nguyên nhân gây bệnh.

Viêm thanh quản có nguy hiểm không?

Trẻ em mắc viêm thanh quản có thể tiềm ẩn nhiều nguy hiểm như hẹp đường thở, viêm nắp thanh quản. Tình trạng này có thể đe dọa đến tính mạng nên phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện nếu như có các dấu hiệu bất thường như:

• Trẻ sốt từ 38,5 độ C.
• Khó nuốt hoặc khó thở, kéo cử, thở the thé khi hít vào hoặc trớ, chảy nhiều nước dãi hơn bình thường.

Ở người lớn bệnh thường ít nguy hiểm hơn nhưng bạn nên đi khám nếu bị khàn tiếng trên 2 tuần, ho ra máu, sốt trên 39 độ C hoặc khó thở. 

Khi nào nên đến gặp bác sĩ?

• Khó thở
• Sốt triền miên, không chấm dứt
• Đau rát họng không khỏi và ngày càng nặng hơn
• Ho ra máu

Cách điều trị viêm thanh quản

Tùy vào bạn bị viêm thanh quản cấp hay mãn tính mà phương pháp điều trị có thể khác nhau. Thông thường phương pháp dùng thuốc Tây y được dùng để trị viêm thanh quản cấp, diễn ra trong thời gian ngắn. 
Đối với viêm thanh quản mãn tính kéo dài thì chữa trị bằng các phương pháp tự nhiên, sử dụng dược liệu được ưu tiên hơn vì có thể dùng dài ngày mà không gây tác dụng phụ.

Viêm thanh quản uống thuốc gì?

Viêm thanh quản uống thuốc thường được áp dụng cho trường hợp bị viêm thanh quản cấp tính nhiều hơn so với viêm thanh quản mãn tính. Lý do là vì viêm thanh quản cấp thường do vi khuẩn, vi nấm gây ra hơn so với viêm mãn tính. 

• Thuốc kháng nấm: các thuốc như fluconazole được kê sử dụng trong thời gian ba tuần nếu bác sĩ đã kiểm tra chắc chắn bệnh nhân bị viêm do nhiễm nấm.
• Thuốc tiêu nhầy: Ví dụ như guaifenesin giúp làm sạch đờm trong cổ họng.
• Thuốc kháng sinh: Chỉ được sử dụng khi bị nhiễm khuẩn. Bệnh nhân cần đến bệnh viện để thực hiện các xét nghiệm, chẩn đoán chuyên sâu hơn.
• Thuốc corticoid: Thuốc có tác dụng giảm sưng và viêm nhưng cần bác sĩ kê đơn bệnh nhân mới được sử dụng.

Với viêm thanh quản mãn tính, bệnh nhân thường chỉ sử dụng thuốc trong các đợi viêm xuất hiện và dùng với thời gian ngắn. Bệnh nhân bị viêm mãn tính sẽ ưu tiên dùng các phương pháp tự nhiên kết hợp dược liệu để ổn định triệu chứng trong thời gian dài. 

Sử dụng dược liệu chữa viêm thanh quản

• Kha tử: Kha tử chuyên dùng để chữa khản tiếng, mất tiếng, một trong những triệu chứng thường gặp nhất của viêm thanh quản.

• Ma hoàng: Ma hoàng có tác dụng chữa viêm thanh quản, hen suyễn, viêm phế quản mãn tính.
• Húng chanh: Húng chanh có tác dụng kháng sinh, giúp kháng các vi khuẩn, dùng để chữa cảm cúm, ho hen.
• Bồng bồng: Bồng bồng có tác dụng chữa ho hen, có thể sắc lá tươi uống.
• Bách hợp: Bách hợp có tác dụng nhuận phế, trừ ho, dùng để chữa viêm phế quản, viêm thanh quản, ho có đờm.
• Hẹ: Hẹ có chứa chất kháng sinh, lá và củ dùng để chữa ho cho trẻ em, thường được hấp với  đường hoặc mật ong. 
• Tang diệp, Tang bạch bì: Tang diệp chữa sốt, giúp ra mồ hôi, cảm mạo, trừ đờm. Tang bạch bì thường dùng để chữa ho lâu ngày, hen, ho có đờm, sốt. 
• Chùa dù: Chùa dù có tác dụng chữa cảm cúm, sốt, ho, làm giảm các triệu chứng của viêm thanh quản.

Thông thường các dược liệu trên có thể dùng riêng lẻ hoặc kết hợp với nhau trong các bài thuốc dùng để sắc uống. Một số bài thuốc cổ phương hỗ trợ giảm viêm thanh quản:

• Bài thuốc Ma hạnh cam thạch thang: Gồm ma hoàng 9g, hạnh nhân 9g, thạch cao 18g, chích cam thảo 6g. 
• Bài thuốc Hội yếm trục ứ thang: Gồm đào nhân 15g, đương quy 6g, chỉ xác 6g, cam thảo 6g, huyển sâm 3g, hồng hoa 15g, sài hồ 3g, cát cánh 6g, sinh địa 12g, xích thược 6g.
• Bài thuốc Băng bằng tán: Gồm băng phiến 1,5g, chu sa 1,8g, huyền minh phấn 15g, bằng sa 15g, dùng ngoài cho viêm thanh quản cấp. 

Việc tự bốc thuốc sử dụng tại nhà có một số vấn đề bạn cần lưu ý như: chất lượng dược liệu không được kiểm chứng và cần được mua tại nguồn chất lượng để tránh dược liệu giả. Khi uống cần đúng liều, chỉ định của thầy thuốc để đạt hiệu quả tốt nhất. Do dùng dạng dược liệu nên mức độ tác dụng sẽ chậm hơn so với thuốc Tây và cần kiên trì sử dụng mới thấy kết quả rõ rệt. 

Chế độ ăn cho người bị viêm thanh quản

• Thực phẩm chua: Các thực phẩm như dứa, cam, chanh, cà chua, nước sốt… những thực phẩm này có chứa acid có thể gây trào ngược từ dạ dày lên thực quản. Bệnh nhân bị trào ngược cần tránh ăn các loại thực phẩm này.
• Thực phẩm cay: Thực phẩm cay có thể gây kích ứng thanh quản, làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh đang gặp phải.
• Rượu: Đồ uống có cồn có thể gây bỏng rát, làm trầm trọng thêm tình trạng viêm thanh quản.

Bạn nên ưu tiên các loại thực phẩm tốt cho thanh quản như:

• Mật ong: Mật ong nổi tiếng giúp giảm đau họng và khản tiếng. Bạn có thể kết hợp mật ong với hẹ, ngâm mật ong với quất.
• Ăn nhiều trái cây, rau: Chúng chứa nhiều vitamin rất quan trọng giúp tăng đề kháng cho cơ thể. 
• Trứng: Trứng có chứa protein và dễ nuốt, thích hợp với người bị đau rát họng chán ăn.
• Súp, canh: Giúp tạo cảm giác ngon miệng, dễ nhai nuốt hơn. Ăn canh ấm sẽ giúp làm giảm đau cổ họng, đồng thời cung cấp nguồn protein dồi dào.

Thay đổi lối sống

Thay đổi thói quen sinh hoạt cũng góp phần làm giảm mức độ viêm thanh quản:

• Uống nhiều nước
• Sử dụng máy tạo độ ẩm, xông tinh dầu
• Súc miệng bằng nước muối ấm sẽ giúp làm dịu đau rát và giảm sưng tấy
• Dọn dẹp nhà cửa, tránh khói bụi
• Không sử dụng xịt mũi vì chúng làm khô cổ họng
• Không thì thầm, hạ giọng hoặc cao giọng hơn bình thường vì có thể gây căng dây thanh quả

Phòng ngừa mắc bệnh viêm thanh quản

• Tránh hút thuốc lá, không hút thuốc ở nơi có trẻ em
• Hạn chế rượu, chất kích thích
• Thực hiện chế độ ăn cân bằng, lành mạnh
• Tránh hắng giọng: Hắng giọng tạo ra rung động bất thường ở dây thanh quản, có thể làm tăng sưng tấy. Nó cũng khiến cổ họng tiết ra nhiều chất nhầy hơn và bạn tiếp tục muốn hắng giọng tiếp
• Rửa tay thường xuyên: Giúp tránh tiếp xúc với vi khuẩn, virus - một trong những nguyên nhân chính gây ra viêm thanh quản cấp

Hỏi đáp về bệnh viêm thanh quản

Chilidol - Giảm triệu chứng khản tiếng, ho đờm của viêm thanh quản

Mặc dù có biện pháp giảm khản tiếng, ho đờm từ mẹo, sử dụng dược liệu thô hoặc sử dụng thuốc Tây y để điều trị bệnh lý, nhưng những cách này chứa nhiều nhược điểm như tác dụng chậm, không đem lại lại hiệu quả lâu dài.

Thấu hiểu điều đó cùng với mong muốn đem tới một sản phẩm chất lượng, Dược Minh Phúc đã nghiên cứu thành công Chilidol với thành phần chính Kha tử - thành phần duy nhất có công dụng trực tiếp chữa khản tiếng được ghi lại trong Dược điển Việt Nam. 
Chilidol là sự kết hợp giữa các thành phần:

• Kha tử: Có tác dụng liễm phế giáng nghịch, hướng đích vào dây thanh quản, hầu họng giúp giảm viêm, đau rát, khản tiếng.
• Liên kiều: Tác dụng như kháng sinh thực vật giúp chống viêm tại chỗ nhờ đó hiệp đồng tác dụng với Kha Tử.
• Cát cánh: Giúp tiêu đờm, giảm ho, chống viêm, chống loét.
• Xuyên khung: Tác dụng có tác dụng khư phong hoạt huyết, hành khí chỉ thống.
• Cam thảo bắc: Giảm ho, chống viêm, chống dị ứng.

Chilidol được bào chế dạng viên nén có tác dụng nhanh hơn nhiều lần so với sử dụng dược liệu thô. Sản phẩm có thể dùng dạng ngậm và uống. Khi ngậm, dược chất qua hầu họng từ từ sẽ cho tác dụng giảm khàn tại chỗ, làm chịu thanh quản giúp bạn dễ chịu hơn. Khi uống sẽ cho tác dụng phòng bệnh lâu dài, đặc biệt thích hợp với những người thường xuyên phải nói nhiều như giáo viên, ca sĩ, nhân viên bán hàng, người yêu ca hát…

Mua Chilidol chính hãng ở đâu?

Tài liệu tham khảo:
https://www.webmd.com/cold-and-flu/what-is-laryngitis
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22268-laryngitis 
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/laryngitis/symptoms-causes/syc-20374262